Cổ tức có thể được công ty trả bằng tiền mặt hoặc tài sản khác. Cổ tức bằng cổ phiếu là khoản lợi nhuận chi cho các cổ đông bao gồm các cổ phiếu thưởng thay vì tiền mặt. Trả cổ tức bằng cổ phiếu thường được chi trả khi doanh nghiệp không có tiền mặt dự phòng hoặc muốn bảo toàn số tiền đó cho các mục đích sử dụng khác.
Ưu và nhược điểm của trả cổ tức bằng cổ phiếu
Ưu điểm
Thứ nhất, việc chia cổ tức này, vẫn đáp ứng nhu cầu nhận lợi nhuận của cổ đông nhưng công ty không phải dùng tiền để chia. Do vậy, công ty được giữ lại được nguồn vốn để tái đầu tư, mở rộng kinh doanh hoặc sử dụng cho mục đích khác.
Thứ hai, trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ làm tăng số lượng cổ phiếu được lưu hành, gián tiếp tăng tính thanh khoản của cổ phiếu đó.
Thứ ba, cổ đông không phải chịu thuế thu nhập cá nhân khi nhận cổ tức.
Nhược điểm
Thứ nhất, giá cổ phiếu có thể giảm sau khi trả cổ tức bằng cổ phiếu vì số lượng cổ phiếu lưu hành tăng (bị pha loãng).
Thứ hai, không nhận được khoản tiền mặt ngay khi chia cổ tức bằng cổ phiếu. Điều này có thể gây ra bất tiện cho khi cổ đông cần tiền mặt hoặc muốn sử dụng cổ tức để đầu tư vào các cơ hội khác.
Quy trình trả cổ tức bằng cổ phiếu
Đối với CTCP thông thường (không phải là công ty đại chúng)
Quy trình được thực hiện theo các bước sau:
- ĐHĐCĐ thông qua quyết định trả cổ tức bằng CP.
- Hội đồng quản trị ban hành nghị quyết triển khai quyết định của ĐHĐCĐ.
- Công ty phát hành cổ phiếu mới cho cổ đông hiện hữu.
- Công ty phải đăng ký tăng vốn điều lệ tương ứng trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày hoàn thành việc thanh toán cổ tức.
- Thực hiện theo quy định Luật doanh nghiệp
Đối với công ty đại chúng
Đối với công ty đại chúng thì trả cổ tức bằng cổ phiếu được quy định chặt chẽ hơn. Ngoài việc đáp ứng các điều kiện như CTCP thông thường thì còn phải cần các điều kiện sau:
- Có phương án xử lý phần lẻ cổ phần, cổ phiếu lẻ;
- Có lợi nhuận sau thuế chưa phân phối căn cứ BCTC năm gần nhất được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán được chấp thuận đủ để trả cổ tức.
- Trường hợp công ty đại chúng là công ty mẹ thì lợi nhuận quyết định phân phối không được vượt quá mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên BCTC hợp nhất được kiểm toán. Trường hợp lợi nhuận quyết định phân phối thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên BCTC hợp nhất và cao hơn mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên BCTC riêng của công ty mẹ, công ty chỉ được thực hiện việc phân phối sau khi đã điều chuyển lợi nhuận từ các công ty con về công ty mẹ.
- Công ty đại chúng phải thực hiện thủ tục tại UBCKNN, Sở giao dịch chứng khoán và VSDC.
- Thực hiện đăng ký tăng vốn trên GCNĐKDN.
Tham khảo các quy định pháp luật tại: Thư viện pháp luật
Xem thêm các bài viết khác tại:
- IPO và Điều kiện thực hiện IPO
- Quy định cần biết về Cổ phiếu Esop
- Chào bán cổ phiếu ra công chúng
- Nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là gì?
- Nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán
- Ưu nhược điểm của chào bán chứng khoán ra công chúng
- Tỷ lệ sở hữu nước ngoài của công ty đại chúng
- Sự khác biệt giữa Công ty đại chúng và CTCP khác?
- Chứng chỉ hành nghề chứng khoán
- Những điều cần biết khi đầu tư Trái phiếu doanh nghiệp
- Đấu giá IPO và quy trình tham gia đấu giá IPO
